Als je zwanger bent, is dit goed nieuws. Maar zwanger zijn betekent ook een heleboel lichamelijke en psychische veranderingen. Wanneer de bevruchting heeft plaatsgevonden, verandert er vanaf dag één een hoop in je lichaam: je stofwisseling verandert, je hormoonhuishouding wordt overhoop gegooid en je baarmoeder begint te groeien. Met allerlei zwangerschapsklachten tot gevolg.
Misselijkheid en overgeven
De misselijkheid begint vaak als je zo’n één tot twee weken overtijd bent. Ongeveer vier op de vijf vrouwen is de eerste drie tot vier maanden van de zwangerschap, vooral in de ochtend, misselijk. Deze misselijkheid heeft vaak overgeven als gevolg. Gelukkig gaat deze misselijkheid meestal vanzelf over tussen de 12e en de 16e week. In sommige gevallen blijft het echter de hele zwangerschap aanwezig.
Wat kan ik hieraan doen?
Voldoende slapen is belangrijk om de misselijkheid te verminderen. Ook helpt het om ’s ochtends eerst iets droogs te eten, voordat je opstaat. Eet verder overdag regelmatig kleine hoeveelheden en vooral niet te vet. Voorkom een lege maag. Trek aan de bel als je helemaal geen eten of drinken binnen kunt houden, minder gaat plassen of blijft afvallen.
Vermoeidheid
Vermoeidheid is een absolute nummer één wat betreft zwangerschapsklachten. Een klacht waar bijna geen enkele zwangere vrouw aan ontkomt. En let op, want dit is een heel ander soort vermoeidheid dan die na een dag hard werken of een avondje stappen. Deze vermoeidheid komt doordat er heel veel energie naar de vorming van je kindje gaat.
Wat kan ik hieraan doen?
Geef vooral toe aan deze vermoeidheid. Zorg voor regelmaat, voldoende beweging, frisse lucht en voldoende nachtrust. Heb je behoefte aan een powernap? Vooral doen!
Slecht slapen
Naast vermoeidheid is ook slecht slapen een veel voorkomende klacht. Veel zwangere vrouwen hebben een slechte nachtrust. In de eerste maanden komt dit voornamelijk door het vele piekeren of eventuele zwangerschapskwaaltjes die je uit je slaap houden. In een later stadium zit je groeiende buik behoorlijk in de weg.
Wat kan ik hieraan doen?
Creëer voor jezelf een avondritueel waar jij je prettig bij voelt. Let daarnaast ook op wat en wanneer je eet. En probeer om te leren gaan met je buik. Leg bijvoorbeeld een kussen tussen je benen, achter je rug en eventueel tussen je armen.
Vaak plassen – blaasontsteking
Vaak plassen is een van de eerste symptomen van je zwangerschap. In het begin wordt dit vooral veroorzaakte door je hormonen. En in een later stadium doordat je blaas nog maar weinig ruimte over heeft en de baarmoeder druk uitoefent op je blaas. Heb je klachten tijdens het plassen zoals dat je erg vaak het gevoel hebt dat je moet plassen en dat er dan niets of veel minder komt als dat je dacht? Of heb je een stekende pijn in het midden van je onderbuik? Dan kan het ook zijn dat je een blaasontsteking hebt.
Wat kan ik hieraan doen?
Als je vaak moet plassen, moet je gewoon vaak gaan plassen. Heb je last van de klachten die duiden op een blaasontsteking? Bel me dan meteen, ook wanneer je twijfelt. Of laat je urine controleren door je huisarts.
Pijnlijke borsten
Je borsten veranderen onder de invloed van hormonen. Ze worden groter en zwaarder, onderhuidse blauwe aders worden zichtbaarder en de tepelhoven kleuren vaak wat donkerder. Je borsten worden gevoeliger en pijnlijker. Rond de vierde maand van je zwangerschap neemt dit meestal weer af.
Wat kan ik hieraan doen?
Zorg voor een goed ondersteunende (zwangerschaps)bh.
Brandend maagzuur
De kringspier tussen je maag en slokdarm sluit door de invloed van hormonen minder goed. Met als gevolg dat maagzuur gemakkelijker omhoog komt.
Wat kan ik hieraan doen?
Gelukkig kun je hier met je voeding wel rekening mee houden door bijvoorbeeld vette producten, zuren of koolzuurhoudende producten te vermijden. Eet vaker kleinere maaltijden en neem kleine hapjes. Ga ook niet te vlak na het eten liggen, want doordat je horizontaal gaat liggen, stroomt het zuur makkelijker je slokdarm in. Mocht het maagzuur dan toch nog opkomen, dan kun je een klein beetje zoete melkproducten zoals jonge kaas of gele vla eten, een pepermuntje pakken of maagzuurremmers gebruiken als deze tips niet helpen. Er zijn er legio, in allerlei vormen en maten. Er is er altijd wel één die jou kan helpen. Je hebt hiervoor geen voorschrift nodig van je huisarts.
Stemmingswisselingen
Tijdens je zwangerschap gieren de hormonen door je lijf. Met als gevolg stemmingswisselingen. Het ene moment zit je vrolijk te lachen en het andere moment barst je in tranen uit. Terwijl je zelf niet eens precies weet waarom.
Wat kan ik hieraan doen?
Stemmingswisselingen horen er nou eenmaal bij. Wel zijn er een aantal manieren om je emoties zo goed mogelijk onder controle te houden: ontstress, onderneem actie, leef gezond, relativeer en ga leuke dingen doen.
Bandenpijn
In je bekken wordt je baarmoeder door verschillende banden op zijn plaats gehouden. Wanneer je baarmoeder groeit, rekken deze banden op. Het geeft een trekkende, stekende pijn, die er opeens is, en ook even snel zomaar weer verdwijnt. Meestal zit deze meer aan de zijkanten in de onderbuik, ter hoogte van je liezen. Gelukkig is bandenpijn onschuldig.
Wat kan ik hieraan doen?
Een warme kruik of even lekker ontspannen in een warm bad of onder een warme douche kan al veel verlichting geven.
Bekken- en rugklachten
Ongeveer de helft van de zwangere vrouwen krijgt te maken met bekken- en/of rugklachten. Dit komt doordat je gewicht en houding tijdens de zwangerschap veranderen en doordat je bekkengewrichten beweeglijker worden. Er zit een verschil tussen ‘hoge’ rugklachten en ‘lage’ rugklachten en bekkenklachten. De hoge rugpijn wordt veroorzaakt door het veranderen van je houding door een groeiende baarmoeder. Bij lage rugpijn en bekkenklachten spelen de hormonen weer een grote rol.
Wat kan ik hieraan doen?
Een goede houding kan je klachten verminderen. Verder is het belangrijk om te blijven bewegen. Zorg ervoor dat je bij het bukken of tillen de knieën goed gebruikt en geef je onderrug voldoende steun bij het zitten.
Jeuk
Jeuk is het gevolg van hormonale veranderingen. Je kunt jeuk over je hele lichaam hebben, maar sommigen hebben alleen een jeukende buik.
Wat kan ik hieraan doen?
Mentholpoeder of Balneum hermal producten kunnen verlichting geven.
Obstipatie
Moeilijker naar het toilet kunnen is voor veel zwangere vrouwen een probleem. Obstipatie is het gevolg van hormonen die ervoor zorgen dat de darmen langzamer werken.
Wat kan ik hieraan doen?
Vezelrijk eten, rauwe groenten, veel fruit, roggebrood en veel (water) drinken.
Bloedverlies
Bloedverlies komt vooral in de eerste drie maanden van de zwangerschap vaak voor. Dit kan verschillende oorzaken hebben zoals de innesteling van de vrucht in de baarmoeder, een wondje op de baarmoedermond of een eerste teken van een aankomende miskraam.
Wat kan ik hieraan doen?
Bel me, wanneer je bloedverlies hebt, altijd direct op. Dag en nacht.
Vocht vasthouden
Tijdens je zwangerschap kan je lichaam meer vocht vast gaan houden. Dit komt aan de ene kant door de zwangerschapshormonen en aan de andere kant doordat je groeiende baarmoeder de afvoer van vocht belemmert. Hierdoor hoopt het zich op.
Wat kan ik hieraan doen?
Drink veel, beweeg regelmatig maar neem ook voldoende rust. Sommige zwangere vrouwen vinden het fijn om de benen ’s nachts iets hoger te leggen.
Tintelende handen – Carpaal Tunnel Syndroom
Ook in je handen en polsen kun je tijdens je zwangerschap extra vocht vasthouden. Hierdoor ontstaat er druk op de zenuw met een tintelend of zelfs pijnlijk gevoel in je handen en/of vingers. Met name in de ochtend en de nacht zijn deze klachten het ergst.
Wat kan ik hieraan doen?
Beweeg je handen en vingers regelmatig (bijvoorbeeld met behulp van een stressballetje). Stop je handen in een warmwaterbadje, leg ze tijdens het slapen wat hoger dan de rest van je lijf en drink veel water.
Vaginale afscheiding
Tijdens de zwangerschap hebben veel vrouwen last van meer vaginale afscheiding. De slijmvliezen van je vagina produceren meer vocht en dat is normaal. Het ziet er vaak waterig of melkachtig uit. Verandert de kleur of geur en krijg je bepaalde klachten zoals jeuk of een branderig gevoel? Laat het me dan weten, want dit kan duiden op een (schimmel)infectie.
Wat kan ik hieraan doen?
Vaginale afscheiding kun je niet voorkomen. Het dragen van katoenen ondergoed kan het wat draaglijker maken. En vertrouw je het niet? Bel me dan meteen.
Harde buiken
Harde buiken kunnen tijdens de hele zwangerschap voorkomen en tegen het einde gebeurt dit meestal vaker. Ze ontstaan doordat de baarmoeder groeit en samentrekt. De baarmoeder is een spier en deze kan dus, net als alle andere spieren, samentrekken en weer ontspannen. Oorzaken van harde buiken kunnen zijn doordat de baarmoeder geprikkeld wordt door de groei, door drukte, door stress of door veel bewegingen van je kindje.
Wat kan ik hieraan doen?
De belangrijkste tip bij harde buiken is ontspanning, rust en warmte. Bij warmte ontspannen je spier, dus ook die van je baarmoeder.
Schakel een professionele zorgverlener in
Het kan voorkomen dat bovenstaande zwangerschapsklachten en kwaaltjes niet minder worden en/of weggaan met behulp van de voorgeschreven tips. Je kunt er dan ook altijd nog voor kiezen om een professionele zorgverlener in te schakelen, liefst één met affiniteit met zwanger zijn. Denk bijvoorbeeld aan:
- Je huisarts, die een medicijn kan voorschrijven.
- Een homeopaat die je een homeopathisch middel kan geven: Betty Spruyt
- Een acupuncturist kan je klachten op een natuurlijke manier behandelen door de energiehuishouding weer op orde te brengen: Nicole Stoopen
- Een voetzonereflextherapeute die door middel van het aanraken van bepaalde punten op je voeten, verlichting kan geven: Angeline Slors, José van zon, Rik van den Berg en Conny Peeters
- Een fysiotherapeut kan je helpen om je houding te corrigeren en oefeningen geven om de klachten te verminderen. Hierbij merk ik graag op dat een fysiotherapeut die gespecialiseerd is in zwangerschap en bekkenklachten een grote meerwaarde heeft zoals Dimphie Pooyé, Margot Broers en Tonnie Laming
- Er zijn in onze regio ook oefentherapeuten gespecialiseerd in zwangerschapsbegeleiding: Nienke Schoenmakers en Tessa Jansen
- Ook een osteopaat kan je bij allerlei klachten helpen door je organen meer in balans te brengen met hele subtiele massages en behandelingen: Angelique van Dongen
- Soms kun je door je voeding hier en daar wat aan te passen ook klachten verminderen. Een diëtiste is dan van meerwaarde: Ine Goos
- En soms is het ook nodig om eens met iemand anders te praten over wat je allemaal wel niet mee maakt. Een eerste lijns psycholoog is na verwijzing van je huisarts ook een aanvullende discipline: Karin Dekkers en Malou Matthijssen
- Soms zijn de klachten zo dusdanig dat ik ook wel eens de gynaecoloog zal vragen met me mee te kijken, hij of zij kan ook verwijzen naar andere disciplines.
